Doorsnijdingen tweede keringen HHNK
Doornsnijdingen tweede keringen HHNK
In 2021 en 2022 heeft SAWA Wateradvies B.V. een onderzoek gedaan naar de meerwaarde van verhoogde lijnelementen (compartimenteringskeringen) in het beheergebied van het Hoogheemraadschap Hollands Noorder Kwartier (HHNK). Op basis van deze studie is door HHNK een kaart opgesteld met lijnelementen die als tweede kering tegen de zeeën of meren in de legger worden opgenomen.
Voor de opname van de voorgestelde tweede keringen in de legger was het van belang om inzicht te krijgen in eventuele doorsnijdingen en onderdoorgangen die door deze tweede keringen heen lopen. Deze vervolgopdracht hebben we eind 2022 voor HHNK uitgevoerd.
Voor deze vervolgopdracht hebben we de volgende stappen uitgevoerd:
1. Doorsnijdingen detecteren
Met behulp van GIS zijn de aangewezen tweede keringen en
alle waterobjecten en kunstwerken over elkaar heen gelegd. Op alle punten waar
deze drie lagen elkaar snijden is een mogelijke doorsnijding gedetecteerd en
vervolgens geanalyseerd. Een doorsnijding kan bijvoorbeeld een duiker, een
sluis, een coupure (een kunstwerk wat een opening in een dijk is, die bij
hoogwater kan worden dichtgezet), een weg, een tunnel of een watergang zijn.
Voor alle doorsnijdingen is onderzocht of deze afsluitbaar is (ja/nee) en wat
de vorm, breedte, hoogte, en lengte van de doorsnijding is.
2. Controle op laagtes
Alle keringen zijn daarnaast gecontroleerd op laagtes. Voor
keringen die aan de boezem liggen, is het maatgevend peil + 20 centimeter
genomen en gekeken of de kering overal minimaal deze hoogte heeft. Voor
keringen die niet aan de boezem liggen is de maximale waterstand uit de (eerder
gemaakte) overstromingssimulaties +1 meter genomen en gekeken of de kering
overal minimaal deze hoogte heeft. Waar dit niet het geval is, is een lokale
laagte ingetekend. Ook is hierbij aangegeven hoelang de laagte is.
3. Bepalen aankomsttijd
Vervolgens is voor alle doorsnijdingen (inclusief laagtes), bepaald wat de aankomsttijd van het water tijdens een dijkdoorbraak is. Dit is bepaald met behulp van overstromingsscenario's. Echter, bij veel doorsnijdingen (zoals sluizen en duikers) staat er altijd water tegen de doorsnijding aan. In deze gevallen heeft de doorsnijding een aankomsttijd van 0 uur gekregen. De droge zijden van de doorsnijdingen hebben de aankomsttijden uit de overstromingssimulaties gekregen.
4. Maximale waterstand naast drempelhoogte leggen
Als laatst is er gekeken wat de maximale waterstand is die tegen doorsnijdingen van coupures, sluizen en laagtes kan komen te staan. Van deze doorsnijdingen is ook de drempelhoogte opgezocht (drempelhoogte gegevens van kunstwerk of met behulp van AHN-kaart) en is gekeken waar de maximale waterstand hoger is dan de drempelhoogte. Deze doorsnijdingen zijn het belangrijkst om tijdens een calamiteit op tijd dicht te maken met bijvoorbeeld zandzakken.
Uit de studie is naar voren gekomen waar er doorsnijdingen in tweede keringen zitten die tijdens een overstroming water zullen doorlaten. Tijdens een calamiteit zullen deze doorsnijdingen dus zo snel mogelijk dicht gemaakt moeten worden om overstroming van het achterland te voorkomen. We hebben onze resultaten verwerkt in een Storymap (zie hieronder de overzichtskaart). HHNK zal onze conclusies en aanbevelingen meenemen bij het herschrijven van draaiboeken tijdens calamiteiten.
Vragen of nieuwsgierig?
Neem contact op met Julia
julia.fikken@sawa.nl
06 34 54 77 78